Yangon Dak kasu kaw Amerikan Gum San Magam Obama Tsun Ai Mungga

Hkawp hkugga ai ni hpang de, Obama a Mungga hpe Jinghpaw hku gale dat ya ai. Lam amyu myu a majaw hpang hkret ai raitim, Jinghpaw hku hti nna myit n gun la na matu yaw shada let shagun dat ya ai re. -------------------------------- Yangon Dak kasu kaw Amerikan Gum San Magam Obama Tsun Ai Mungga Myen Mung Hkying 2:39 P.M ----------------------------------------

Gum San Magam Obama: Chyeju kaba sai. (Ta hpawk dum ai.) Mingalaba, Mya ma ngai ngan. (Mani ai hte ta hpawk dum ai.) Nanhte a Mungdan de Amerikan Mungdan a shawng nnan na Gum San Magam hku du sa let n dai Dak kasu kaw sa du lu ai majaw ngai hku nna arawng la nngai. Nanhte a Mungdan gaw ahkyak ahkya langai re majaw ngai du sa ai re. Sinpraw hte Dingda Asha a lam numbraw hta nanhte ni shingbyi nga ai hte maren n dai Mungkan hta masha law dik htum re ai Mungdan hte rau lamu ga jarit matut ai kaw nga taw sai re. Nanhte kaw shaning hkying lam nga ai labau nga lai wa sai hte maren Mungkan hta lawan ladan rawt jat taw nga ai ginra langai la kam maga hpe mung daw dan ya lu ai ahkaw ahkang mung nanhte kaw nga taw ai re. Nanhte Mungdan a n bung pre ai lam amyu my hte tsawn htap ai lam ni a majaw ngai du sa ai re. Dai ni jau jau, ngai “Shwedagon” gawkngu hpe sa mu ngut sai hte n dai Mungkan ntsa hta n htum n ma tsawra myit hte hkam sharang lam rau shadawn lu ai makam “Metta” ngu ai hpe hkam sha lu wa sai. N dai lamu ga gaw masha lamun latsa shing byi nga ai Muklum n dai kaw nna mare kasha 60,000 jan gum hpawn da let majoi shingra bum kaw nna Karen Mungdaw na nam maling ni hte Mali hka hkingau du hkra dam lada nga ai. N dai Dak kasu hpe hkungga jaw na matu mung ngai du sa wa ai re. N dai shara gaw koloni masa hpe shawng nnan ninghkap wa ai jawng rai nga ai. N dai shara hta Awng San hku nna Shanglawt lu lam n galaw hpang shi yang shi laika (Magazine) hpe ka sharai lai wa sai re. N dai shara hta sha U Tant gaw Mungkan Munghpawm Hpung (UN) hpe garai n woi awn shi yang hapji hkaja lai wa ai re. N dai shara gaw lai wa sai tsa ban langai hta hpaji ninghkring ni law law paw pru lai wa sai hte jawngma ni shanhte lu ging ai shinggyim ahkaw ahkang ni hpe hpyi lai wa ai shara re. Ya chyawm gaw nanhte a Rapdaw (Parliament) kaw nna n dai Dak kasu hpe bai gram lajang na matu tara shang daw dan ya lai wa sai. N dai Dak kasu gaw shi a baka la ai hking htawng hpe madun na ra ai. Hpa majaw nga yang, n dai Mungdan a du na aten hpe n dai Mungdan a Ramma ni a hapji hku nna daw dan ya na majaw rai nga ai. Ngai n dai kaw du sa ai gaw anhte Mungdan lahkawng lapran na labau ni a majaw mung re. Lai wa sai tsa ban mi hta Mungdan lahkawng lapran na makam masham , hpaga dingga lam hte sasana majen je ai ni hte hpaga la ni sa du lai wa sai re. Lahkawng lang na Mungkan Majan hta mung n dai Mungdan kata kaw nna anhte a nbungli share ninghkring ni Miwa Mung de pyen lai wa sai hte share shagan law law wa asak ap nawng lai wa sai re. Anhte a Mungdan lahkawng yan gaw Ingalik ni up hkang ai n pu kaw nna shanglawt wa ai ni rai nna Munghpawm Myen Mungdan hpe shawng nnan masat masa galaw wa ai Mungdan ni hta anhte a Mungdan mung lawm ai re. N dai Yangon Muklum kata hta Amerikan Htingnu (American Center) hpe mu lu ai majaw ngai arawng la ai hte n dai zawn re ai jawng hte matut mahkai ai lam galaw mat wa na re. Shaning law law n bung n pre ai masa ni nga lai wa sai raitim, Amerikan myusha ni gaw n dai Mungdan hte n dai Mungdan na myusha ni a ntsa tsawra lam madun ai hta kahkyin gumdin nga ma ai re. Yawng hpe gumhpawn tsun ga nga yang, n dai shara kaw ngai du sa ai gaw shinggyim sari sadang hpe Amerikan masha ni kam ai majaw re. Lai wa sai shaning ni hta anhte Mungdan lahkawng gaw manam zawn nga lai wa sai. Raitim, dai ni gaw nanhte Mungdan masha ni ntsa anhte ni galoi mung myit mada nga ai lam jaw ya sai hte maren anhte mung nanhte a magrau grang ai lam hpe sakse sakgan tai ya sai re. Laban nhtoi ni hta Mung masa bawng masha ni a n ta masha ni hpang de sa du chyai ai palawng hpraw hpun da ai ni hte lam ntsa sim sim sa sa rai, n gun madun nga ai hpunggyi ni hpe anhte mu lai wa sai. Nbung laru a majaw jam jau nga ai ni hpe garum la na matu wuhpung ni hpe yu maya masha ni hku nna lajang lajin taw nga ai lam ni hpe anhte hkaja la lu sai. Jawngma ni hte hip-hop yu ngwi ninghkring ni a shanglawt ai yungwi n sen ni hpe mung na lu ga ai. Maigan du taw nga ai ni hte tsin-yam hkrum ai masha nig aw shanhte a n ta masha ni hte ji woi ji wa dum n ta ni hpang de matut mahkai ai lam hpe galoi mung n hprai ai hpe mung chye lu ga ai. Nanhte a salum kata hta kam sham lam sha wan zawn hkru taw nga yang kadai masha raitim, nanhte hpe htawng sharawng da lu na n re, nga nna Slg. Jan Awng San Su Kyi htawk madun lai wa ai n gun ja la ai arawng sadang gaw anhte hpe ganawng n gun jaw ya nga sai re. Ngai Gum San Magam hku nna magam gun wa ai shaloi, jahkrit shama let up sha nga ai Asuya ni hpe “Nanhte ma-nyuk da ai lata hpe hpyan na myit lawm ai rai yang, anhte mung garum la nag a ai” ngu ai mungga hpe tsun dan lai wa sai. Shaning 50 jan hpyen masa hku up hkang lai wa ai hpe shayawm kau ya lai wa ai hte rau lai wa sai laning mi jan hta labau shang gram lajang ai lam ni galaw hpang wa sai re. Gum San Magam Thein Sein a n pu hta galai shai ra ai masa hte galai shai mayu ai myit ni gaw sa mu hkrup nga sai re. Ya gaw Asuya hpe mungchying sha ni woi awn nga sai hte Rapdaw Salang ni mung tinang nang a bungli bungsi ni hpe galaw nga sai. Moi ten hta tara n shang ai NLD hpung mung ra lata poi hta shang lawm wa sai zawn Awng San Su Kyi mung Rapdaw Salang langai tai nga sai. Makam a majaw bawng dung ai ni tsa lam hku lawt pru wa sai zawn atik anang bungli galaw shangun ai lam ni hpe mung pat hkum da ya sai hpe mu lu nga ai. Bum nga masha laknak lang hpung ni hte shawng ninggam na gap hkat jahkring ai lam ni hpe mung galaw da sai hte wanglu wangling re ai sut masa lam ni a matu tara upadi nnan ni hpe jahkrat ya wa sai. Dai re majaw, di ni ngai hku nna mahku mahkau masa hpe dam lada wa na ga sadi hpe jaw na matu du sa ai re. Ya Yangon kaw Amerikan Dak kasa nga sai hte maren hkum pat da ai lam ni hpe mung shayawm kau ya sai. Mungchying sha ni a matu mara, sut masa lam hpe bai gram ya lu na matu garum la na re. Dai hku galaw ai a majaw Mungkan hpe galu kaba shngun ai jak langai tai wa hkra shabyin ya lu na re. Raitim, n dai labau shang sa du ai lam gaw ya she nnan hpang wa ai hte matut hkawm sa na hkrun lam gaw grai naw tsan nga ai. Ntsa kaw na gram lajang ai masa gaw lawu de na masha ni ra sharawng ai lam ni hte bung pre ra ai. Anhte mulu taw ai gram lajang lam ni gaw n mat wa u ga… Dingdung Shata kaba zawn n dai Mungdan masha ni a matu htoi tu nga na re. Nanhte a shakut shaja lam ni awng dang lu na gaw Amerikan Mungdan hte ngai a matu ahkyak ahkya rai nga ai. Anhte ni shara buga kaga ga kaw nna saw a ai ni raitim, anhte hta bung pre ai yaw shada lam ni nga nga ai. Anhte a ningbaw ningla ni hpe anhte hkum nan lata mayu ai, simsa ai hku nga mayu ai, hpaji atsawm hkaja mayu ai, atsawm akawm rai nga mayu ai, anhte a dinghku ni hte wuhpung wuhpawng ni hpe tsawra na matu gaw bung pre ai yaw shada lam ni re. Dai majaw awmdawm masa ngu ai gaw majoi mi sumru yu ai lam n re. Awmdawm masa ngu ai gaw shinggyim masha rawt jat na lam hpe shabyin shatai ya ai rai nna “me” bang ai sadek sha n rai anhte a shani shagu na sak hkrung lam nan rai nga ai. Anhte U S Mungdan na kaba dik Gum San Magam langai re ai, Franklin Delano Roosevelt gaw n dai teng man lam hpe chye na ai re. Shi gaw Amerika a masa hpe “me” bang ai ahkaw ahkang hta grau ai ngu, shadna shaleng ya sai. Shi gaw “Democracy” ngu ai gaw “me” bang ai hpe sha n ngu mayu ai. Shi hku nna mung akri madung lam yan mali hpe hkap la na matu Mungkan hpe saw shaga lai wa saire. Wanglu wanglang tsun shaga lam, wanglu wanglang nawku lam, hkrit tsang hpa kaw na lawt lu lam hte ra rawng lam kaw na lawt lu lam ni rai nga ai. N dai lam yan mali gaw shada da matut manoi rai nga ai. N dai lam yan hta na langai mi hpe nang n chye na ai rai yang, kaga lam yan ni hpe mung nang hkrak tup n chye madat na re. N dai gaw anhte hkum nan hte kaga shinggyim masha ni a maut tam nga ai bandung rai nga ai. Dai gaw ngai nanhte hpe dai nit sun dan mayu ai lam rai nga sai. Shawng nnan, anhte ni gaw wanglu wanglang tsun na lam hpe kam ai re. Dai rai yang yu maya masha ni a n sen ni hpe na la lu an re hte Asuya gaw shanhte a ra sharawng lam, Mungchying sha nia ra sharawng lam ni hpe hkan nang salu na re. Amerika Mungdan hta tsan ban lahkawng ning jan anhte a Mungchying sha ni a matu dai ga sadi hpe shatup ya lu na matu anthe shakut lai wa sai. Amerikan masha ni “me”bang lu na ahkaw ahkang lu na matu hte bungli galaw masha ni wuhpung hpaw ninghtan sa lu na ahkang ni lu na matu shakut lai wa sai re. N dai ahkaw ahkang ni hpe anhte a Mungdan lahkawng gaw masa lam bung pre ai hku lu na n re hpe anhte hkam la ga ai. Raitim nanhte Mungchying sha ni a n gun hpe gahkyin gumdin jai lang lu jang, nanhte a Mungdan rawt jat wa na hpe gaw ga san chyai na lam n nga sai re. Dai gaw Mungdan ni hpe awng dang shangun ai lam rai nga ai. Dai gaw gram lajang ai lam ni hpe galaw hpang wa ai rai nga ai. Mungchying sha ni hpe dip da na malai wanglu wanglang hpawng de lu na ahkaw ahkang hpe hkungga manu shadan ya ra ai. “Media” ni a ntsa dip da na malai “censor” galaw ai lam ni hpe mung dawm kau ya ra ai. N dai lahkam ni de htawt sit wa ai hte nanhte ni rawt jat wa na rai nga ai. “Myitsone” madim hpe ninghkap ai ni hpe dip da na malai shanhte a n sen ni hpe na lu sa ga ai. Tara n shang ai ngu, pat hkum da na malai Mung masa pati ni hpe ra lata shingjawng poi hta shang shingjawng na ahkaw ahkang jaw ya sai. Rawt jat galai shai ai lam ni hpe nanhte mu manit dai. Ra lata shingjawng poi laman hta “me” jaw ai masha langai tsun lai wa ai gaw “Anhte a kanu kawa, ji woi ji wa ni n dai hep la lai wa sai raitim n mu dat sai.” Ya nanhte mu lu sai. Wanglu wanglang ahkaw ahkang hpe nanhte chyam yu lu sai. “me” bang ai ni a ahkaw ahkang hpe makawp maga ya lu na matu daru magam ahkaw ahkang lu ai nig aw hkam sharang ai lam hpe hkap la ra ai. Dai gaw Amerika masa hpe galaw da ai ladat rai nga ai. Ya, Amerikan Mungdan gaw Mungkan n tsa kaba dik htum hpyen n gun nga ai raitim Mungchying sha langai a up hkang ai n pu kaw hkan nang hkan sa ra ai re.Amerikan Gum San Magam langai re ai ngai daw dan dat ai lam ni hpe Hpyendap gaw hkan nang shatup sa ra ai. Gum San Magam hte Hpyen Ninggawn Daju rai nga ai ngai gaw hkam daga lam ni hpe ahkyak la ya ra ai hpa majaw nga yang ngai gaw Mungchying sha ni hpe hkam daga da ai majaw re. Maga mi hku nna Gum San Magam re ai ngai gaw nye myit shadang nna US Mung a Rapdaw hpe atik anang hkan sa shangun n mai nga ai. Tara Upadi shapraw hpung ni hta shanhte a ahkaw ahkang hte shanhte galaw lu nna ngai a ahkaw ahkang hpe yu maram nga ai hte ngai a daru magam ahkaw ahkang hpe shading sharai ya nga ai. Anhte a Tara Kasa n kau mi hpe ngai shagrin dang da ai raitim gara hku up hkang u ngu nna n mai tsun ai. Hpa majaw nga yang Amerika hta nga ai masha hkum ngau shagu, matsan ma kasha kaw nna ngai kawn hkawt tara masa kata kaw maren mara sha rai nga ai. Tara agyi wa hku nna ngai gaw tara lam ni hpe hkan nang ai kun, n hkan nang nga ai kun mai daw dan ya lu ai. Ngai gaw dai tara lam hpe hkrak tup hkam daga da ai majaw re. Ngai hku nna Amerika Mungdan a masa lam ni hpe htawk madun dan ai gaw nanhte hte gingdan ai bandung de nanhte gara hku hkawm sa ra na hpe sang lang dan ai re. Makam a majaw bawng dung ai masha langai gaw grai law sai ngu ai bandung, ningbaw ningla ni hta grau n gun ja ai tara masa ni nga ai bandung ni de du lu na matu ra nga ai. Hpa majaw nga yang dai gaw Mungchying sha ni hpe hkam daga da ai majaw re. Ma kasha ni hpe hpyenla n galaw shangun na bandung, num ma ni hpe roi rip ai lam ni n nga ai bandung, n gun kya ai ni, ra rawng lam nga ai ni hpe makawp maga ya na tara masa nga ai bandung, mungchying sha ni reng hkang ai n pu kaw nga ai Hpyendap a n gun hte makawp maga da ai Mungdan Shimlam nga ai bandung hte mungching sha ni lata dang da ai masha ni up hkang na ahkaw ahkang hpe hkam daga jaw ya lu ai Rudi tara masa nga ai bandung ni de du lu la matu ra nga ai. Dai hkrun lam hta Amerika gaw nanhte a lagaw lahkam shadu hpe garum mat wan a re. Mungchying sha wuhpung ni grau rawt jat wan a matu garum sa wa na, Shinggyim ahkaw ahkang hte “professional” masa hpe gram ya na matu nanhte a Hpyendap hte jawm galaw sa let nanhte a rawt jat lam hpe sut masa bawng ring lam hte Democracy masa hte kapyawn sa wa ai hte rau nanhte hte jawm hpawn galaw sa mat na re. Dai hkrun lam hkawm sa ai a marang e ra rawng lam kaw nna lawt lu lam hpe nanhte hkam sha lu na matu garum ya mat na re. Hpa n rawng ai shat kan machyi hkrum ai lam hpe daru magam n nga ai hkyuk htawng hte galai la na matu n law nga ai. Raitim, Mungchying sha ni a matu mungchying sha ni lata dang dai ai Mungchying sha Asuya nig aw lu su nga mai lam galaw sa wa ai masa hta grai n gun nga ai hpe labau ni hta mu lu nga ai re. Dai a majaw nanhte hte jawm hpawm ta gindun galaw sa wan a matu shakut ai re. Yu maya masha ni shanhte a du na aten na matu tsun wa ai shaloi nanhte a lamu ga hpe tsan ai de la kau lu na n re. Dai majaw gram lajang masing ni gaw Mungchying sha ni galaw lu galaw sha ai lamu ga hpe madu lu ai ahkaw ahkang hpe lu la hkra tup hkrak masat masa hkam daga ya ra ai. Nanhte a atsam ningja ni hpe hpaw madun dan ai shaloi kaga masha ni a matu ahkaw ahkang shagyin shalat dat ya na re. N dai Mungdan hta anhte Mungdan na Amerikan kompani ni sut masa galaw na ahkang hpe pat day a ai hpe shayawm kau ya ai zawn nanhte a Asuya mung arang bang galaw masa hpe pat da ai lam hpe gun kau ya nna a san brang sut masa byin lu na num daw ni hpe galaw taw nga sai. Nanhte a lamu ga jarit kata de sut rai ni grau grau lwi shang wa ai hte rau Mungchying sha ni a nga sat nga sa madang grau rawt jat wa an hpe galaw ya lu na re ngu anhte kam nga ga ai. N dai gaw n tsa de nga ai masha ni hpe chyu shag arum ya ai n rai, yawng hpe nan garum ya ra ai. Nanhte ni shakut jang awng dang na rai nna dai zawn re ai sut masa bawng ring lam hta masha hkum ngau shagu ahkaw ahkang lu na rai nga ai. Mungdan nig aw rawt jat wa hkra lawan ladan galaw nga sai rai yang dai zawn re ai masa lam ni hpe lu la wa na re. Raitim, n dai zawn bawng ring rawt jat lam hpe lu na matu mayun kumhpa sha ai lam ni hpe tawn kau ran a re. Ahkaw ahkang lu wa na arang bang galaw masa a matu gram lajang lam hta a san brang re ai “budget” hte Mungchying sha up ai jak rung jak rai ni nga ra ai. Ga shadawn tsun ga nga yang, Amerika ni hpe n dai kaw sut masa lam galaw na nga yang, a san brang masa nga ra na hpe shadut tsun da sai re. Bai nna, anhte gaw Mungkan Gumhpraw Dum “World Bank” zawn re ai wuhpung ni hte ta gindun let sut masa bungli kaji nihpe garum ya ai, kaji ai sut masa bungli galaw masha ni rawt jat wa lu na matu hte bungli galaw masha ni grin ai shang gumhpraw lu na matu hte sut masa lam rawt jat na lam ni hpe galaw sa wa na re. A san brang Asuya rau run galaw sa lam “Open Government Partnership” lamang hpe nanhte a Asuya kawn jawm galaw na ngu daw dan ai hpe ngai hkap tau la ai. Rai yang, Mungchying sha nig aw tatut hkam daga lam hpe myit mada lu na hte gumhpraw ni hpe gara masa hku jai lang nga ai, Asuya a ladat gara hku kyi nga ai hpe chye lu na rai nga ai. Ahkyak dik gaw nanhte a n sen hep Asuya ni na lu ai rai yang, nanhte a Rudi ra kadawn lam ni hpring zup wa na re. Dai majaw gram lajang masa lam gaw kaw si hkrum nga ai ni, machyi macaw hkrum nga ai ni, wan/hka n lu ai ni hpang de du nan du ra nga ai. Amerika gaw n dai lam hpe nanhte rau galaw sa mat na re. Daini gaw “USAID” ngu ai Am,Erika ni woi ningbaw ai bawng ring wuhpung hpe bai gaw sharawt lu ai majaw ngai arawng la n ngai. Moi shawng de Asha Dan a “n-gu di” byin lai wa ai n dai Mungdan kata na Mungchying sha ni hpe jaw sha lu ai atsam nihpe bai gaw gap ya ai, Mungchying sha hkamja lam yu gawn ya ai, ma kaji ni hpe hpaji sharin ya ai, gram lajang masa lam hta hkawm sa let Democracy hte seng ai hkring htawng htingnu ni hpe gaw gap ai lam ni hta Amerikan gaw ta gindun let garum mat mayu ga ai. N dai Mungdan gaw n hprang sut rai ni a majaw mying gum hkawng nga ai. Dai hpe maw lanyet sha ai ni hpang de n du na matu makawp maga ra ai. Mungkan madang sut masa lam hta gaw Mungdan langai a kaba dik n hprang rai gaw dai Mungdan a Mungchying sha ni rai nga ai hpe dum ga. Dai majaw nanhte kaw arang bang ai a marang e, grau sut su lam hpe byin tai shangun nga ai. Hpa majaw nga yang, Mungdan langai a bawng ring masa lam gaw de Mungdan na Mungchying sha ni hpe galaw na ahkang kade jaw da ai kaw mahtai pru na rai nga ai. Grau nan Ramma ni rai nga ai. Hpaji gaw Amerika a du na aten a“ahkyak” re ai zawn nanhte a du na aten a matu mung “ahkyak” rain a re. Nanhte a htingbu Mungdan ni hte rau ta gindun galaw ai zawn nanhte hte mung jawm galaw sa wa na hpe myit mada ga ai. Dai gaw anhte a jawngma ni hpe galai hkat ai lam hpe grau madang shatsaw na matu hte ahkaw ahkang ni hpe grau dam lada hkra galaw sa wa lu na matu re. Nanhte a jawngma ni hpe anhte Amerika Mungdan de sa du let anhte kaw na hkaja la shangun mayu ai. Anhte kaw na jawngma ni hpe mung nanhte hpang de sa du shangun let nanhte ni kaw na hkaja la shangun mayu ai. N dai teng man lam a majaw ngai tsun mayu ai gaw Masum ngu na awmdawm masa rai nga ai, wanglu wanglang nawku lam re. Nanhte ra ai hku nawku lu na lam re. Rudi shinggyim sari sadang ahkaw ahkang rai nga ai. N dai Munngdan gaw nye Mungdan zawn sha magup sumhpa lam ni hte shaman da hkrum ai re. Yawng gaw langai hpe sha n yu ai. Yawng gaw shara langai hkrai kaw na n sa wa ai. Yawng gaw hpan langai hpe sha n naw ku ma ai. Nanhte a Muklum kaba hte mare ni hta gawkngu ni hte htingnu ni, bali jawng ni hte nawku jawng ni rau rau run run nga taw ma ai. Latsa jan ai Myusha htung hking lam mung nanhte a labau rai nga ai. N dai Mungdan kata hta sha Mungkan hta galu dik rawt malan majan hpe mu lu ai hte hti n-ma ai asak ni sum lai mat sai, dinghku ni dumbru dumbra rai mat sai, wuhpung ni garan mat sai hte bawng ring lam n tsa tsap taw nga sai re. Myusha shada mara raw hkyamsa jaw lam n nga ai rai yang kaning re ai gram lajang masa raitim awng dang na n re. (Ta hpawk dum n sen) Ya ten nanhte nig aw gap hkat jahkring lam kaw nna chye na hkap la lu ai du hkra sa lu na sadi sahka ra ai masa lam nil u taw ai aten rai nga ai. Jinghpaw Mungdaw hta manghkang ni nga ai kaw na simsa lam lu hkra galaw na aten rai nga ai. Dai zawn galaw ai hta tara ni lam, ngang grin ai simsa lam lu na hte ra kadawn nga ai ni hpang de shyinggyim garum matum ni du hkra jaw ya ai lam, bu htawt masha ni n ta de bai wa lu na lam ni hpe galaw shakut ra nga ai. Daini, manghkang law la ai sat nat hkat ai RAhkine Mungdaw hpe anhte mu lug a ai. Matut byin wa na manghkang ni hpe mung dai shara kaw anthe mu nga ga ai re. Rakhine Myusha ni hte dai Mungdaw na Mungchying sha nig aw dip da hkrum ai hte sawng la ai matsan tsin-yam hkrum sha lai wa sai. Raitim, mara n nga ai Mungchying sha ni a n tsa roi sat na ahkang n nga ai. Ngai kaw sari nga ai zawn, nang kaw sari nga ai zawn “Rohingya” ni kaw mung sari nga ai re. Myusha shada mara raw hkyamsa jaw lam gaw aten la ran a re. Raitim, shnggyim mu jut hku nna mung, Mungdan a htawm hpang na mu jut hku nna, shadut shanawng galaw ai lam ni, sat nat ai lam ni hpe jahkring nan jahkring kau ra ai. Bai nna, n tara ai lam hpe hparan ya ai lam, hkam daga ai lam, shinggyim masha hte seng ai garum jaw ai lam hte Mungdan masha shatai ai lam ni hpe Asuya hku nna galaw ya ai hpe ngai hkap tau la n ngai. Ningmu langai nga ai gaw, nanhte shawng de sit galaw magang, Mungkan gaw madi shadaw ya magang rai nga ai. Mungdan masha shatai ai lam hpe lachyum shaleng na matu Mungdan shagu a matu yak la nga ai. Amerika Mungdan kaw mung n dai lam hte la kap nna sheng mawng sheng hkang dang rang lai wa sai. Daini du hkra dang rang taw ra nga ga ai. Hpa majaw nga yang anhte a Mungdan gaw bu htawt masha ni a Mungdan re. Raitim, Amerika Mungdan kaw na anhte hkaja la lu ai hta dinggrin rai nga ai tara lam ni hta nang kadai hte mi bung bung, gara kaw na mi sa wa sa wa, gara makam masham mi nawku nawku, shinggyim masha yawng a n tsa jai lang ra ai rai nga ai. Shanhte gaw kadai re ai, gara kaw na du sa wa ai, ngu ai a majaw shanhte a n ta masha ni zingri hkrum na hte dum n ta ni wan nat hkrum na hkrit hpa lam ni n nga ai sha sak hkrung nga lu na ahkaw ahkang rai nga ai. N dai Mungdan na Mungchying sha ni chyu sha Munghpawm Mungdan ngu ai lacyum hpe tup hkrak shapraw lu na re. Raitim, n bung n pre ai lam hpe nanhte hku nna n gun kya ai lam hku n mu mada ai sha n gun atsam hku mu mada la na re ngu ngai kam nga n ngai re. N bung n pre ai htung hkring lai len ni a majaw nanhte ni grau n gun ja wa na re. Raitim, dai ahkaw ahkang hpe nahte magra jum da na ra nga ai. Dai n gun hpe masat masa galaw ra nga ai. Ngai n dai zawn tsun ai gaw nye Mungdan hte nye prat gaw n bung pre ai lam a n gun atsam hpe ngai hpe nan sharing dat ya ai majaw re. Amerika Mungdan gaw Hkristan ni, Ju ni, Musalim ni, Bukda ni, Hindu ni hte makam masham n nga ai ni a Mungdan rai nga ai. Anhte a labau hpe ga hpan amyu myu hte htung hkring lam amyu my a jaw e rawt jat wa ai re. Anhte a Mungdan kata kaw Mungkan jut shara shagu na masha ni nga nga ma ai. Anhte a Mungdan gaw Mungdan dinghku majan hte garan ginhka ai lam a tsin yam tsin dam hpe hkam sha lai wa sai. Shinggyim masha a myit masin salum na n ju n dawng ai lam gaw Myu kaba, Myu kaji lapran na lam ni hpe htingnut kau ya lu nga ai hpe mung hkam sha lai wa sai re. Teng man lam langai nga ai. Dai gaw “e pluribus unum” ngu ai re. Dai hpe Amerika Mungdan hta anthe nit sun ai ga re. Lam law law nga ai hta na anhte gaw Mungdan langai, Mungchying sha langai ngu ai rai nga ai. Dai teng man lam gaw aten la ra ai hte anhte a Munghpawm hpe n gun grau ja wa shangun sai. Dai gaw anhte a Mungdan hpe n gun grau ja wa shangun sai re. Amerika hpe dan hkung shangun ai a daw chyen mi rai nga ai. Anhte ra sharawng ai Democracy masa rawt jat wa hkra Rudi n pawt tara lam ni hpe anhte byeng lajang sa wa ga ai. Mungkan hta n gun ja dik htum Mungdan a Gum San Magam langai hku nna nanhte a man kaw ngai tsap nga n ngai. Raitim, hkap la ra na lam gaw, moi shawng de nye shan hpyi n sam gaw “me” bang na ahkang n lu wa ai re. Nanhte chye na ra na lam gaw, n dai zawn re ai n bung pre ai lam hpe anhte Mungdan lai di kau lu ai zawn nanhte a Mungdan mung lai di lu ra na re ngu ai hpe chye n aging nga ai. N dai jarit kata kaw nga ai shinggyim masha yawng gaw nanhte Mungdan labau a daw chyen ni re ai hte nanhte hkap tau ahpum la ging nga ai. Dai gaw n gun kya mat ai n re. N gun jaw wa ai she re. Lama na dai hpe nanhte hkap la yang le. Hpang jahtum na “awmdawm masa” lam tsun na du wa ra ai. Dai gaw Mungchying sha ni yawng hkrit tsang ra ai lam n nga ai sha sak hkrung nga lu na matu re. Shyinggyim masha hte shanhte a yup mang ni a lapran lam yan amyu myu hku rawng taw ai gaw hkrit tsang lam re. Manghkang ni hte Majan na laknak ni hpe hkrit tsang ai, lai wa sai ten hte n bung ai du na aten hpe hkrit tsang ai, shyinggyim wuhpung hte sut masa lam hpe bai gram lajang ai hpe hkrit tsang ai, n bung ai masha (shing n rai) n bung ai shara kaw na du sa ai wa (shing n rai) n bung ai masa hku nawku ai hpe hkrit tsang ai lam ni rai nga ai. Awng San Su Kyi n ta kaw bawng dung hkrum lai wa at aten, shi hku nna hkrit tsang lam kaw na lawt lu lam hpe laika ka lai wa ai. Shi tsun ai hta “ sum na hpe hkrit ai ni gaw dai lam hpe nan galaw taw ai ni re, daru magam hpe tat sum na hkrit tsang ai ni gaw dai lam hpe tat sum ai ni re.” nga nna tsun lai wa sai. Dai hkrit tsang hpa hpe nanhte kau da ra ai. Mungchying sha ni a hkrit tsang lam n re sha Mungchying sha ni a myit mada lam hpe hpyi nem la ai kaw na daru magam sa wa ai lam hpe chye na magang wa ai, ningbaw ningla ni hta dai ahkaw ahkang hpe anhte mu lu sa ga ai. N dai ten gaw n bung ai aten, galai shai ai aten du wa na hte matut maoi glai shai nga na hpe hpyi shawn ai Mungchying sha ni hta anhte mu lu sai. Awng San Su Kyi laika ka lai wa ai hta “Hkrit tsang lam gaw si mani ai shinggyim masha a shingra tara masa nre.” nga nna ka da ai. Ngai dai hpe kam ai. Daini gaw nanhte ni hku nna hkrit tsang lam gaw n dai Mungdan a prat hta yu maya masa lam n re sai hpe Mungkan de madun ra sai. Dai a majaw ngai n dai kaw du taw ai re. Dai majaw ngai Yangon de sa wa ai re. N dai kaw byin taw ai lam ni gaw n dai ginra sha n rai Mungkan a matu ahkyak ahkya rai nga ai. Masha law law hpe n gun byin shangun na hkrun lam hpe nanhte hkawm sa ai majaw re. Dai gaw Mungdan langai hku nna grau kaja ai masa de galai shai lu na n lu na jep jen ai sanpoi rai nga ai. Amerika Mungdan gaw Pacific Mungdan langai re. Anhte a du na aten hpe dai Mungdan ni hte Mungchying sha ni gaw Sinna Mung hte jawm hpawm wa na hpe mu mada ai re. Anhte a Majan Polisi masa hta shi ning daram gasat wa ai Majan ni mung ngut wa sai majaw n dai ginra gaw mungchying munghting ai simsa lam gaw gap na matu maju jung lam rai wa na re. Sinpraw Dingda Asha kaw Mungchying sha ni hte Mungdan ni maren mara masa byin na lam ni hpe anhte mu lu nga ai. Ngai ma kaji prat hta n dai ginra, Indonesia Mungdan hta nga lai wa sai ngu nna htawk madun dan na lam hta grau ai masa lam ni a majaw ngai Gum San Magam langai hku nna ASEAN hpe hkap hkalum la sai re. Rawt jat nga sai Mungdan ni, bawng ring wa nga ai Democracy ni, jawm hpawm ta gindun galaw sa wa sai Asuya ni, Namukdara ni, Zunlawng ni, nam maling mala ni hte muklum ni chyam hkra n bung pre ai lam kaw na rawt jat lam hpe gaw gap lu ai ni, masha amyu myu hte makam masham amyu myu nihpe ASEAN a majaw sha anhte mu lu ai re. N bung pre ai lam hpe kau da let lahkawng maga hkungga jaw hkat ai lam hte lahkawng maga na akyu lu na sut masa ni hte rau shawng de matut sa lu na atsam ningja anhte kaw nga yang she tsaban 21 hte bung na ga ai. Yangon kaw nna Asha dan ting hpe ngai numhtet ga tsun mayu ai. Mungdan langai hpe dai Mungdan a lai mat sai ten na htawng ni hte n mai lachyum shapraw ai. Du na aten hpe sha mai myit mada ai re. Dingda Korea ningbaw ni hpe tsun mayu ai gaw, lata la na lam langai jaw na nngai. Nukaliya laknak hpe kau da nna rawt jat simsa ai lam hpe lata la mu ngu mayu ai. Dai hpe nanhte lata la yang gaw Amerika Mungdan a garum la na hpe mu lu na re. 2012 ning hta anhte ni Sinpraw, Sinna, Dingdung, Dingda ngu garan ginhka ai lam hta n mai jung taw nga sai. Myen Mung a Dingda maga lamu ga jarit ai Miwa Mung hte Dingdung maga lamu ga jarit ai India Mung ni a simsa ai hku rawt jat wa ai hpe anhte ni hkap tau la ga ai. Mungkan Munghpawm Hpung (UN) hte Amerika Mungdan gaw kaning re ai Mungdan kaji kaba hte raitim rau bungli galaw mat na re hte grau simsa, sut su, tara rap ra, wanglu wanglang re ai Mungkan byin wa hkra galaw mat na re. Mungchying sha ni a ahkaw ahkang nihpe hkungga nna Mungkan Mungdan ni hte seng ai tara upadi ni hpe hkan nang hkan sa ai gara Mungdan hte raitim jinghku hku na rai nga ai. N dai labau shang muklum kaw nna Mungdan hte Mungkan hpe nanhte gaw gap hpang lu sana re. Moi shawng de shingkra Mungdan tai wa ai Mungdan gaw, nnan hpang wa ai lam a n gun atsam hte bawng ring lam ni rau Democracy hpe hting let sa wa ai hkrun lam hpe Munkan de bai htawk madun dan lu sai. N dai kaw dung nga ai ni zawn n re ai sha n dai ahkaw ahkang hpe n ra sharawng ai masha nilaw law n dai Mungdan kaw nga ai hpe ngai chye nngai. Wan n lu ai masha ni sen tsa lam nga na re. Makam a majaw bawng dung hkrum ai ni hpe dat ya na matu a la ngai ai ni nga na re. Shoi hpa hkrum ai ni hte bu htawt masha ni gaw tap kasha ni hta rawng taw nga nna myit mada lam ni gaw tsan gang la ai shara kaw naw rai taw nga na re. Daini nanhte hpe tsun na nngai. Nye n sen hpe na lu ai masha hkum shagu hpe tsun mayu ai. Amerika Mungdan gaw nanhte hte rau malap da hkrum ai ni, shden shachyut kau hkrum ai ni, htawng de bang da hkrum ai ni, matsan ai ni maga Amerika Mungdan tsap lawm nga ai. Nanhte a labau ni gaw anhte a bawnu hta matsing da ai hte nanhte a myit mada lam hpe myit masin salum hta bang da ya ga ai. Tsaban 21 a jak hpaji hte numdaw numdan ni hpe tawt lai kau lu sai hte awmdawm masa a shawng lam majan gaw, Mungdan ni hte masha hkum ngau shagu ni a lapran hta yu maya sha n rai mat sai. Bawng masha langai Mungchying sha ni hpe tsun dan lai wa ai hta "Mung masa lam yan gaw nanhte a bungli re, Mung masa galaw ai ni a matu n re." ngu nna tsun lai wa sai. Amerika Mungdan hta ahkyak dik ai hku tsun ai lam gaw Democracy masa hta ahkyak ahkya shara gaw, Mungchying sha re. Gum San Magam n re, Tingyang Up wa n re, Mungchying sha she re. (Ta hpawk dum n sen) Hpang jahtum gaw mau hpa lam, yak hkak lam, shingjawng shingla lam, kalang marang myit ru myit pu lam, n dai hkrun lam ni kaw nna n dai Mungdan a Mungchying sha ni gaw awmdawm masa a lachyum hpe shaleng ya na ni re ai hpe mu lu na re. Hpa majaw nga yang jet ai rawt malan myit masin gaw anhte langai hpra a kraw salum kaw na hpang wa ai majaw re. Nanhte a ningbaw ni madun dan ai atsam ni ra nga ai re. Matut hkawm sa ra ai lam ntsa kaw kaba la ai shingjawng shingla lam ni gram lajang ai lam ni hpe n ra sharawng ai ni nga taw ma ai. Raitim, bai n htang na lam n byin na matu lama mi gaw n dai Mungdan kaw byin taw sai re. Mungchying sha ni a ra sharawng ai lam gaw n dai Mungdan hpe gang shalun la na re. Mungkan hta kasi kaja tai wa na hpe ngai n dai kaw tsap nga let kam nga nngai. Dai hkrun lam galu hta nanhte a matu Amerika Mungdan gaw manang tai ya nga na re. Chyezu tin ba de. (Ta hpawk dum n sen) Chye ju kaba sai. (Ta hpawk dum n sen) Ngut ai. Myen Mung Hkying 3:10 P.M By:Peter